In december heeft geestelijk verzorger Peter Rouw voor het Huis voor Levensvragen Zeeland een training gegeven aan vrijwilligers van Aan-Z (gemeente Terneuzen) en van KBO afdeling Zeeland om te oefenen in het ‘Aanwezig zijn in ontmoeting’.
Een groep van 8 vrijwilligers vond de vrijmoedigheid zich op te geven voor de scholing om meer te leren in het verdiepen van gesprekken met mensen die eenzaam zijn of behoefte hebben om te praten over wat hen overkomt of overkomen is in hun leven en waar ze tegenaan lopen.
In drie dagdelen van elk 2 uur hebben we dat gedaan vanuit de ‘presentie theorie’ van Andries Baart en de verdiepende ontmoeting het: ‘rituele bad’, van Job Smit. Aan de hand van artikelen die op internet te vinden zijn en uitgeprinte informatie zijn we aan de slag gegaan, met bijpassende muziek en gedichten. Als leidraad een PowerPointpresentatie en het hele programma op papier. Mooi was dat na de eerste bijeenkomst iedereen, al verhalen vertellend, bleef zitten en totaal geen aanstalten maakten om weg te gaan. We hebben vooral geoefend met ‘wie en wat’ neem ik mee in het gesprek. Hoe luister je en vanuit welke eigen ervaring reageer je op wat de ander zegt. Met het belangrijkste vanuit presentie dat ik als ‘gesprekspartner’ eerst moet begrijpen wie de ander is en waar het in zijn of haar leven over gaat en, het allerbelangrijkste… begrijpen wie ik zelf ben. Om daar achter te komen zijn we zelf in de weg van verdiepende ontmoeting gedoken en hebben we het ‘rituele bad’ beleefd.
We zijn begonnen met het naderen/ afstemmen/ aftasten van iedereen in de groep, dat zijn we gaan verdiepen door wat opdrachten zoals: kleine stukjes autobiografisch schrijven en het thuis kijken, luisteren en uitwerken van twee interviews van het KRO-NCRV programma ‘De verwondering’, waarin Annemiek Schrijver allerlei gasten ontvangt en bevraagt. We hebben onderzocht of we onderdelen van de theorieën daarin terug konden zien en wat het met onszelf doet. Ook is er een tijdlijn gemaakt om eigen ervaringen naar boven te halen. Tijdens de scholing is dat gedeeld en betekenis geven besproken. Daarbij werd wel gezegd dat het niet te zweverig moest worden. Vroeger werd er ook niet zoveel gepraat, je kreeg een ‘schop onder de kont’ met de grote klomp van vader dat je je niet zo moest aanstellen en daarmee moest je verder. Maar verhalen over rouw, verlies en eenzaamheid raakten ons wel, we werden er stil van en konden het: laten, een signaal dat er een niveau bereikt is van geraaktheid. Van daaruit zijn we gaan verbinden, symboliseren in woord, verhaal, beeld, ritueel en gezocht hoe eigen ervaringen een plaats hebben in de presentie en gesprekken met anderen. Tenslotte hebben we samen de verdiepende ontmoeting gevierd en kwamen we tot de conclusie dat we, met de woorden van Bram Vermeulen, ‘een steen hebben verlegd in onze eigen rivier, waardoor het water anders zal gaan dan voorheen!’
De eerste reacties en feedback van deelnemers is dat de inhoud en opzet van de scholing interessant was, met een duidelijk programma en goede achtergrondinformatie. Positief verrast over de manier van presenteren, de openheid van andere deelnemers en de ruimte die hen daarvoor geboden werd. Het heeft het inzicht vergroot. Er mocht nog iets meer snelheid in zitten en er is een verlangen naar nog meer handvatten, dat gaan we op de terugkomdag bespreken.